Türkiye'deki Uygulamalar
Yeşil Mutabakat Eylem Planı
Türkiye Yeşil Mutabakat Eylem Planı (2021), Türkiye'nin Avrupa Birliği'nin 2019'da ilan ettiği Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) ile uyum sağlamak amacıyla hazırladığı stratejik bir plandır. Plan, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda, ilgili kamu kurumları ve özel sektör temsilcileriyle iş birliği içinde hazırlanmıştır.
Yeşil Mutabakat Eylem Planı - Temel Amaçlar
- Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasına uyum
- Yeşil ve Döngüsel Ekonomi
- Yeşil Finansmanın Geliştirilmesi
- Temiz, Ekonomik ve Güvenli Enerji Arzı
- İklim Değişikliği ile Mücadele
- Sürdürülebilir Tarım
- Sürdürülebilir Akıllı Ulaşım
- Diplomasi
- Bilinçlendirme Faaliyetleri
Yeşil Mutabakat Eylem Planı, Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda düşük karbonlu, döngüsel ve rekabetçi bir ekonomiye geçişini destekleyen; enerji, tarım, ulaşım, finans ve sanayi gibi alanlarda yeşil dönüşümü hızlandırmayı amaçlayan kapsamlı bir yol haritasıdır.
Türkiye İklim Kanunu
7552 Sayılı İklim Kanunu 9 Temmuz 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Türkiye'nin ilk iklim yasası olan İklim Kanunu, ülkenin 2053 yılına kadar net sıfır emisyon hedefiyle uyumlu biçimde, düşük karbonlu kalkınmayı ve iklim değişikliğine dayanıklı bir ekonomiye geçişi sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.
Kanun, yeşil büyüme vizyonu çerçevesinde, çevresel sürdürülebilirliği ekonomik kalkınmanın ayrılmaz bir parçası haline getirmeyi hedeflemektedir.
Temel Hedefler
- Sera gazı emisyonlarının azaltılması ve enerji, sanayi, ulaştırma gibi sektörlerde karbon yoğunluğunun düşürülmesi
- İklim değişikliğine uyum için yerel ve ulusal düzeyde planlama ve risk yönetiminin güçlendirilmesi
- Emisyon ticaret sistemi (ETS) ile karbon fiyatlandırma mekanizmasının hayata geçirilmesi
- Adil geçiş ilkesiyle sosyal ve ekonomik etkilerin dengelenmesi
- Şeffaflık, hesap verebilirlik ve katılım ilkelerinin yönetişim süreçlerine yerleştirilmesi
İklim Kanunu, Türkiye'nin çevre politikalarında yeni bir dönüm noktasıdır. Kapsayıcı bir yaklaşımla; kamu, özel sektör ve toplumun tüm kesimlerini iklim hedefleri doğrultusunda ortak hareket etmeye yönlendirir.
Türkiye Döngüsel Ekonomi Eylem Planı (DEEP)
T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan “2025-2028 Ulusal Döngüsel Ekonomi Stratejisi ve Eylem Planı” Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile 18 Ekim 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu strateji ve eylem planı; Türkiye'nin kaynak verimliliğini artırmayı, atık oluşumunu azaltmayı, geri kazanım oranlarını yükseltmeyi ve sürdürülebilir üretim-tüketim modellerini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Plan kapsamında; ambalaj, plastik, tekstil, elektronik ve bilgi teknolojileri, inşaat ve bina, gıda ve biyokütle, batarya ve araçlar öncelikli sektörler olarak belirlenmiştir.
Döngüsel ekonomi yaklaşımıyla Türkiye'nin hem sürdürülebilir kalkınma hedeflerine hem de Avrupa Yeşil Mutabakatı sürecine uyum sağlaması amaçlanmaktadır.
Türkiye Döngüsel Ekonomi Stratejisi ve Eylem Planı